- Ανδαλουσία
- (Andalucia). Περιοχή (87.598 τ. χλμ., 7.403. 968 κάτ. το 2001) της νότιας Ισπανίας, που εκτείνεται από τον κάτω ρου του Γκουαντιάνα έως την Πορτογαλία και τον 2o μεσημβρινό δυτικού πλάτους, μεταξύ των νότιων παρυφών της Μεσέτα που αποτελούνται από τα βουνά της Σιέρα Μορένα, του Ατλαντικού και της Μεσογείου. Είναι τόπος ορεινός στα Ν και στα Α, όπου υψώνονται οι απρόσιτες οροσειρές που σχηματίζουν τη Βετική Κορδιλιέρα, και πεδινός ή ελαφρώς λοφώδης στην πλατιά και εύφορη κοιλάδα που διασχίζει ο Γκουανταλκιβίρ.
Κατοικημένη από την προϊστορική εποχή, η περιοχή αποικίστηκε από τους Φοίνικες τον 11o αι. Μετά τον Β’ Καρχηδονιακό πόλεμο, οι Ρωμαίοι την απέσπασαν από τους Καρχηδόνιους και τη μετέτρεψαν σε ρωμαϊκή επαρχία με το όνομα Βετική. Η σημερινή της ονομασία προέρχεται πιθανότατα από τους Βανδάλους (Βανδαλουσία), που εισέβαλαν σε αυτήν προτού περάσουν στην Αφρική, κατά τις πρώτες δεκαετίες του 5ου αι., όταν πιέζονταν από τους Βησιγότθους. Αργότερα την κατέλαβαν οι Άραβες (711), οι οποίοι την κράτησαν μέχρι το 1492, οπότε έγινε οριστικά τμήμα της Ισπανίας.
Η αραβική περίοδος, κατά την οποία η A. εξισλαμίστηκε και έφτασε σε μεγάλη οικονομική άνθηση, είχε μεγάλη σημασία για τον πολιτισμό της περιοχής· απόδειξη γι’ αυτό αποτελούν τα ήθη και τα έθιμα των κατοίκων της και τα υπέροχα έργα τέχνης που υπάρχουν σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις, όπως η Αλάμπρα της Γρανάδας, το Αλκαζάρ της Σεβίλης και το ανάκτορο Αζ-Ζάχρα κοντά στην Κόρντομπα.
Οι κάτοικοι της Α. ασχολούνται προπάντων με τη γεωργία μεσογειακού τύπου, την κτηνοτροφία, την εκμετάλλευση του υπεδάφους και με διάφορες βιομηχανικές δραστηριότητες, κυρίως στις μεγαλύτερες πόλεις του εσωτερικού, όπως η Κόρντομπα, η Σεβίλη, η Γρανάδα, η Λινάρες και η Χερέθ ντε λα Φροντέρα, και στα λιμάνια, όπως o Κάδιξ, η Μάλαγα και η Αλμερία.
Το Αλκαζάρ της Σεβίλης και το Χιράλντα, εξαίρετο μαυριτανικό οικοδόμημα του 12ου αι., που διασκευάστηκε αργότερα σε πύργο γοτθικού ρυθμού καθεδρικού ναού, αποτελούν αξιοθέατα της Ανδαλουσίας (φωτ. Fortis).
Το χωριό Λόχα, που βρίσκεται μεταξύ Μάλαγας και Γρανάδας στην Ανδαλουσία (φωτ. Prato).
Η ανδική σιδηροδρομική γραμμή διασχίζει την αρχεντινοχιλιανή μεθόριο
Dictionary of Greek. 2013.